Gỗ đàn hương: Khám phá giá trị của loại gỗ quý giá nhất thế giới

Gỗ đàn hương là một trong những loại gỗ đắt nhất thế giới: Một kg gỗ đàn hương Ấn Độ có thể có giá 200 USD. Hương thơm độc đáo, lâu dài của gỗ đàn hương cũng khiến nó là loại gỗ bị buôn lậu nhiều nhất ở Ấn Độ. Và khi hương thơm đó được chưng cất thành dầu, một kg có thể có giá 8.000 USD. Ngày nay, dầu gỗ đàn hương là một thành phần được ưa chuộng trong nước hoa, xà phòng và nhang. Vậy hương thơm của gỗ đàn hương có gì đặc biệt, gỗ đàn hương tại sao lại đắt đến như vậy?

1. Gỗ đàn hương là gỗ gì

Gỗ đàn hương (Sandalwood) là tên gọi chung của loại gỗ thơm của ​​các loài cây thuộc chi Đàn hương (Santalum), đây là loại gỗ quý hiếm có giá trị cao thường được sử dụng để lấy gỗ và tinh dầu. Gỗ tương đối nặng, lõi màu vàng chứa dầu. Không giống như nhiều loại gỗ thơm khác, chúng có thể giữ được hương thơm trong nhiều thập kỷ.

Cả gỗ và dầu đều tạo ra mùi thơm đặc biệt được đánh giá cao. Gỗ đàn hương là một trong những loại dược liệu thơm có lịch sử lâu đời nhất và đã được con người sử dụng trong ít nhất 4.000 năm.

2. Phân loại gỗ đàn hương

Chỉ riêng chi Đàn hương đã có hơn 19 loài có thể được gọi là gỗ đàn hương nhưng chỉ có Đàn hương trắng Ấn Độ (Santalum Album) và Đàn hương trắng Úc (Santalum spicatum) là có giá trị thương mại nhất. Sự khác biệt nhất là đàn hương Ấn Độ có hàm lượng alpha và beta santalol – thành phần giúp tạo hương thơm lâu dài của gỗ đàn hương.

2.1. Đàn hương trắng Ấn Độ

Đàn hương trắng Ấn Độ (còn gọi là đàn hương trắng, bạch đàn hương, bạch đàn) được mệnh danh là “vua của các loại gỗ” vì sự vượt trội của nó trong họ gỗ đàn hương. Lõi gỗ đàn hương Ấn Độ được sử dụng để sản xuất tinh dầu, điêu khắc, nội thất và các đồ thủ công mỹ nghệ khác. Tinh dầu đàn hương có giá trị cao và được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau, bao gồm mỹ phẩm, nước hoa, dược phẩm và thực phẩm.

Gỗ đàn hương Ấn Độ có thể được thu hoạch sau 7-12 năm trồng. Tuy nhiên, để đạt được chất lượng cao nhất, người ta thường thu hoạch sau 10-15 năm. Lúc này, cây đã phát triển đầy đủ, lõi gỗ có màu trắng ngà, thơm nồng và chứa nhiều tinh dầu.

Hiện nay, gỗ đàn hương trắng Ấn Độ đã bị khai thác quá mức, rất hiếm trong tự nhiên. Tại Ấn Độ, do sự khan hiếm nên tất cả cây gỗ đàn hương đều thuộc sở hữu của chính phủ và không được phép chặt hạ hoặc thu hoạch bởi các cá nhân. Tại Úc, có hai đồn điền gỗ đàn hương trắng Ấn Độ thương mại đang hoạt động đã kiểm soát khoảng 80% nguồn cung gỗ đàn hương Ấn Độ trên toàn thế giới.

2.2. Đàn hương trắng Úc

Đàn hương Úc (đàn hương trắng Úc) là loài đàn hương đặc hữu phân bổ phía Tây Nam Úc. Gỗ đàn hương Úc là nguồn cung cấp hơn một nửa tổng số gỗ đàn hương được giao dịch trên toàn cầu hàng năm. Trong quá khứ, gỗ đàn hương Úc từng là nguyên liệu cho thị trường hương trầm và hương ở Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông và các nước châu Á khác.

Dầu gỗ đàn hương Úc cũng được sử dụng trong sản xuất nhiều loại nước hoa cao cấp và các sản phẩm mỹ phẩm khác. Gỗ đàn hương Úc tạo ra hàm lượng dầu thấp hơn so với gỗ đàn hương Ấn Độ mặc dù nó có thể tạo ra dầu gỗ ngay từ khi còn nhỏ.

Gỗ đàn hương trắng Úc có thể thu hoạch sau sau 10-15 năm trồng. Gỗ đàn hương trồng ở Úc cũng đang được trồng thử nghiệm tại các đồn điền trên khắp Tây Úc trong hơn 25 năm bởi các tổ chức tư nhân và Chính phủ.

3. Khám phá giá trị của gỗ đàn hương

Từ thời cổ đại, gỗ và dầu đàn hương đã được khai thác và sử dụng trong nhiều lĩnh vực như đồ gỗ nội thất, điêu khắc, mỹ phẩm, y học,… cũng như đóng vai trò quan trọng trong nhiều nghi lễ tôn giáo.

3.1. Nước hoa / mỹ phẩm

Dầu gỗ đàn hương là một trong những thành phần đặc biệt trong nước hoa. Người ta thường kết hợp dầu gỗ đàn hương với các loại dầu có mùi hương hoa, chẳng hạn như hoa hồng hoặc hoa oải hương. Dầu gỗ đàn hương được miêu tả là hương thơm ngọt ngào, ấm áp, cay nồng của gỗ.

Tinh dầu đàn hương Ấn Độ hiện được bán với giá khoảng 5000 – 7500 USD/lít. Do chi phí sản xuất và chế biến thấp hơn, dầu đàn hương Úc có giá thành rẻ hơn và được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, sản phẩm hơn. Giá dầu đàn hương Úc được bán khoảng 1500 USD/lít. Dù có giá trị cao nhưng dầu đàn hương vẫn là thành phần không thể thay thế trong nhiều chế phẩm hương thơm sang trọng.

3.2. Y học

Trong nhiều thế kỷ, dầu gỗ đàn hương Ấn Độ là một thành phần phổ biến trong y học Ayurveda cũng như y học cổ truyền Trung Quốc. Tinh dầu gỗ đàn hương được dùng để chữa một số bệnh ngoài da, điều trị sốt, cảm lạnh thông thường, bỏng, nhức đầu, nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm phế quản…

Ngày nay, những lợi ích khoa học và y học của gỗ đàn hương Ấn Độ đang nghiên cứu và khám phá. Gỗ đàn hương đã được phát hiện có vô số tác dụng dược lý khác nhau bao gồm các đặc tính chống viêm, chống oxy hóa, chống vi khuẩn và chống tăng sinh. Một số nghiên cứu lâm sàng cho thấy, Alpha-santalol, thành phần chính của dầu đàn hương trắng Ấn Độ đã được phát hiện là có tác dụng ngăn ngừa ung thư. Tinh dầu gỗ đàn hương cũng được sử dụng trong liệu pháp mùi hương để giảm căng thẳng, điều trị các triệu chứng trầm cảm và mất ngủ.

3.3. Tôn giáo

Gỗ đàn hương là một phần không thể thiếu trong văn hóa, nghi lễ và thần thoại Ấn Độ. Gỗ đàn hương được dùng làm vật liệu chạm khắc và đền thờ các vị thần.

Các văn bản Phật giáo đầu tiên cũng nói về tác phẩm điêu khắc đầu tiên về Đức Phật được đục từ gỗ có mùi thơm ngọt ngào vào thế kỷ thứ 6 trước Công nguyên.

Gỗ đàn hương cũng được cho là có thể mang con người đến gần với thần thánh. Trong nghi lễ hỏa táng, người ta dùng gỗ đàn hương làm dàn thiêu thể hiện địa vị của người đã khuất. Khi Đức Phật qua đời vào năm 543 trước Công nguyên, thi hài của Ngài được hỏa táng trên gỗ đàn hương.

Người Ai Cập cổ đại đã nhập khẩu gỗ này và sử dụng nó trong y học, ướp xác và đốt theo nghi lễ để tôn kính các vị thần. Tại Đông Á, gỗ đàn hương là một loại nguyên liệu làm nhang, sử dụng trong việc thờ cúng và các nghi lễ.

4. Giá 1kg gỗ đàn hương là bao nhiêu?

Gỗ đàn hương là loại gỗ quý hiếm nên có giá thành tương đối cao. Giá gỗ đàn hương cũng sẽ thay đổi tùy vào chất lượng gỗ cũng như nguồn gốc xuất xứ.

• Gỗ đàn hương trắng Ấn Độ có chất lượng gỗ và tinh dầu tốt nhất, giá gỗ tự nhiên từ 1000-3000 USD/kg, gỗ trồng có giá từ 8-10 triệu đồng/kg.
• Gỗ đàn hương trắng Úc trồng có giá dao động từ 5-8 triệu đồng/kg
• Gỗ đàn hương xuất xứ Indo, Malay, Trung Quốc thường ít hoặc không có mùi thơm, giá tương đối rẻ.

5. Thông tin thêm

Nhiều loại cây không liên quan khác nhau có gỗ thơm cũng được gọi là gỗ đàn hương, nhưng không thuộc chi gỗ Đàn hương như:

• Amyris balsamifera – gỗ đàn hương Tây Ấn, thuộc họ Cửu ly hương
• Adenanthera pavonina –  cây đàn hương, gỗ đàn hương đỏ hoặc giả đỏ, thuộc họ Đậu
• Baphia nitida – gỗ cam hay còn gọi là gỗ đàn hương Châu Phi
• Eremophila mitchellii – gỗ đàn hương giả thuộc họ Huyền sâm
• Myoporum platycarpum – gỗ đàn hương giả thuộc họ Sung
• Myoporum sandwicense – gỗ đàn hương bạc hà
• Osyris lanceolata – gỗ đàn hương châu Phi
• Osyris tenuifolia – gỗ đàn hương Đông Phi

Tài liệu tham khảo:

• Tài liệu “Chi đàn hương” – tại Wikipedia
• Tài liệu “Gỗ đàn hương” – tại Wikipedia
• Tài liệu “Đàn hương trắng” – tại Wikipedia
• Tài liệu “Khám phá giá trị của gỗ đàn hương” – tại thư viện y học quốc gia Hoa Kỳ